του Νίκου Κάτρη
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε η νέα έκδοση του πιο ευρέως χρησιμοποιούμενου προγράμματος μεταφραστικής μνήμης ή μεταφραστικού περιβάλλοντος (TEnT), SDL Trados Studio. Η έκδοση 2014 διαθέτει νέα ανανεωμένη εμφάνιση καθώς και πολλές νέες δυνατότητες και λειτουργικές βελτιώσεις.
Ας δούμε μερικές από αυτές.
Κορδέλα
Το SDL Trados Studio 2014 αντικατέστησε τα παλιά μενού και τις γραμμές εργαλείων με μια περισσότερο εύχρηστη κορδέλα (ribbon), όπως τη γνωρίζουμε και από τα προγράμματα του Office.
Η κορδέλα περιέχει κάθε φορά τις λειτουργίες -χωρισμένες σε καρτέλες- που αφορούν στο εκάστοτε περιβάλλον εργασίας εντός του προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο, οι διαθέσιμες δυνατότητες είναι καλύτερα ορατές, το μενού είναι πιο έξυπνα διαμορφωμένο και εύχρηστο και δεν χρειάζεται πλέον να κάνουμε τόσα πολλά δεξιά κλικ για να αποκτήσουμε πρόσβαση σε λειτουργίες. Φυσικά υπάρχουν και συντομεύσεις πληκτρολογίου για πρόσβαση στα στοιχεία της κορδέλας. Πατώντας Alt εμφανίζονται κάποια γράμματα πάνω από τα κουμπιά της κορδέλας για πρόσβαση στις αντίστοιχες λειτουργίες.
Ανανεωμένη αρχική οθόνη
Καινούρια εμφάνιση έχει πλέον και η αρχική οθόνη, η οποία διαθέτει τέσσερις καρτέλες. Στην καρτέλα Home βρίσκουμε τα κουμπιά για τη δημιουργία νέου πρότζεκτ, τη μετάφραση ενός μόνο αρχείου, το άνοιγμα πακέτων (.sdlppx) καθώς και για την πρόσβαση στο GroupShare (άνοιγμα πρότζεκτ που βρίσκονται σε διακομιστή).
Στην καρτέλα Get Started υπάρχουν εισαγωγικά βίντεο για τις βασικές λειτουργίες του Trados και του Multiterm καθώς και οδηγοί γρήγορης εκκίνησης σε μορφή pdf.
Στην καρτέλα More Resources ο χρήστης μπορεί να βρει περισσότερους πόρους βοήθειας, όπως την online βοήθεια και τον οδηγό μετάβασης από παλιότερες εκδόσεις του Trados. Αξίζει να σημειώσουμε ότι εδώ μπορούμε να βρούμε και ένα κουμπί που μας μεταφέρει στον ιστότοπο SDL OpenExchange, όπου μπορούμε να βρούμε πληθώρα εφαρμογών (δωρεάν και μη) που διευκολύνουν περαιτέρω τη μεταφραστική διαδικασία.
Τέλος, στην καρτέλα Latest News μπορούμε να βρούμε τα τελευταία νέα σε ό,τι αφορά το SDL Trados Studio και τις ενημερώσεις του.
Στην αριστερή πλευρά υπάρχουν, επίσης, κουμπιά για ταχεία πρόσβαση στις εφαρμογές του OpenExchange που έχουμε ήδη εγκαταστήσει.
Νέο ενσωματωμένο εργαλείο παραλληλοποίησης κειμένων (alignment)
Μέχρι τώρα το πακέτο του Trados Studio παρείχε ένα ξεχωριστό εργαλείο για την παραλληλοποίηση κειμένων και τη δημιουργία μνημών χρησιμοποιώντας τα αρχεία της γλώσσας-πηγή και τα αντίστοιχα μεταφρασμένα στη γλώσσα-στόχος. Το WinAlign αποτελούσε ένα ανεξάρτητο πρόγραμμα που παρείχε αυτή τη δυνατότητα και το οποίο διατηρούσε το ίδιο περιβάλλον εργασίας από τότε που κυκλοφορούσε μαζί με το SDL Trados 2007.
Πλέον το WinAlgin δεν υφίσταται ως ξεχωριστή προσθήκη και ο χρήστης μπορεί να παραλληλοποιήσει κείμενα μέσα από το περιβάλλον εργασίας του SDL Trados Studio 2014. Πατώντας στο κουμπί Align Documents (είτε από την αρχική οθόνη είτε από την καρτέλα Translation Memories) ανοίγει ένας οδηγός, όπου μπορούμε είτε να επιλέξουμε απευθείας μια υπάρχουσα μεταφραστική μνήμη είτε να δημιουργήσουμε μία καινούρια για να εισάγουμε τα αποτελέσματα της παραλληλοποίησης.
Στη συνέχεια επιλέγουμε τα αρχεία της γλώσσας-πηγή και κατόπιν με δεξί κλικ πάνω στο αρχείο το αντιστοιχούμε με το μεταφρασμένο. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία με τον οδηγό, το πρόγραμμα μεταβαίνει αυτόματα στο περιβάλλον εργασίας της καρτέλας Translation Memories, όπου μπορούμε να επεξεργαστούμε περαιτέρω τις μεταφραστικές μονάδες με τον ίδιο τρόπο όπως κατά τη συντήρηση των μεταφραστικών μνημών στις παλιότερες εκδόσεις.
QuickMerge
Πολύ συχνά καλούμαστε να μεταφράσουμε μεγάλο αριθμό από μικρά αρχεία και είμαστε αναγκασμένοι να τα ανοίγουμε ένα-ένα. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος και την ταχύτερη επεξεργασία των αρχείων, το SDL Trados Studio προσφέρει τη λειτουργία της συγχώνευσης (Merge), όπου όλα τα αρχεία συγχωνεύονται σε ένα, το οποίο στη συνέχεια το μεταφράζουμε και, στο τέλος, το «σπάμε» ξανά στα επιμέρους αρχικά αρχεία. Στις παλιότερες εκδόσεις, η συγχώνευση μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο κατά τη δημιουργία του πρότζεκτ. Στην έκδοση του 2014 η λειτουργία έχει απλοποιηθεί σημαντικά και μπορεί να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή και σε οποιαδήποτε φάση του πρότζεκτ. Επιλέγοντας, οποιαδήποτε στιγμή, όλα τα αρχεία που επιθυμούμε να συγχωνεύσουμε και ανοίγοντας τα απλά για μετάφραση, αυτά συγχωνεύονται αυτόματα και ανοίγουν όλα μαζί στον Editor ως ένα αρχείο. Πατώντας Αποθήκευση τα μεμονωμένα αρχεία αποθηκεύονται αυτόματα χωρίς καμία περαιτέρω δική μας παρέμβαση καθώς το πρόγραμμα φροντίζει τα υπόλοιπα μόνο του. Έτσι, η διαδικασία της συγχώνευσης είναι πλέον παιχνιδάκι και ταχύτερη από ποτέ.
Autosave
Όπως και με το Office, έτσι πλέον και το Trados μας δίνει τη δυνατότητα αυτόματης αποθήκευσης των αρχείων μας. Το πρόγραμμα φροντίζει να αποθηκεύει το αρχείο που μεταφράζουμε αυτόματα (χωρίς να χρειάζεται να πατήσουμε εμείς το αντίστοιχο κουμπί) ανά ορισμένο χρονικό διάστημα, το οποίο μπορούμε να ρυθμίσουμε εμείς. Έτσι δεν κινδυνεύουμε ποτέ να χάσουμε τη δουλειά μας, εάν, για παράδειγμα, το πρόγραμμα κολλήσει κατά τη διάρκεια της μετάφρασης και κλείσει. Όπως και με το Word, εάν συμβεί κάτι τέτοιο, κατά την επανεκκίνηση, το Trados θα μας ενημερώσει εάν έχει υπάρχει κάποια νεότερη έκδοση του αρχείου μας που αποθηκεύτηκε αυτόματα και, εάν θέλουμε, μπορούμε να την ανακτήσουμε.
Αυτόματο concordance
Μια άκρως ενδιαφέρουσα νέα λειτουργία είναι η αυτόματη εκτέλεση concordance για την τρέχουσα πρόταση σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμο κάποιο match από τη μνήμη. Με αυτό τον τρόπο, όταν δεν βρεθεί κάποιο match τότε μεταβαίνουμε αυτόματα στο παράθυρο του Concordance, όπου μπορούμε να έχουμε έστω κάποια αποτελέσματα για τμήματα της πρότασης που μεταφράζουμε, αυξάνοντας έτσι περαιτέρω την ταχύτητα της μεταφραστικής διαδικασίας.
Βελτιωμένη πρόσβαση στα φίλτρα
Η πρόσβαση στα φίλτρα πραγματοποιείται μέσω των αντίστοιχων κουμπιών της καρτέλας Review στον Editor. Ωστόσο, στο SDL Trados Studio 2014 υπάρχει πάντα διαθέσιμο ένα εικονίδιο φίλτρου στο κάτω μέρος της οθόνης του Editor, το οποίο πατώντας το μας μεταφέρει αυτόματα στην παραπάνω καρτέλα και στη λίστα με τα διαθέσιμα φίλτρα.
Επιπλέον βελτιώσεις
Drag and drop: To SDL Trados Studio 2014 υποστηρίζει το άνοιγμα αρχείων μέσω drag and drop, “πετώντας” δηλαδή απλώς το αρχείο που θέλουμε να μεταφράσουμε μέσα στον Editor. Το πρόγραμμα αναγνωρίζει αυτόματα το αρχείο και ανοίγει τον οδηγό για τη μετάφραση ενός αρχείου, όπου το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να συνδέσουμε τη μνήμη μας και είμαστε έτοιμοι να μεταφράσουμε.
Λεξικά Autosuggest: τα λεξικά Autosuggest χρησιμοποιούνται για την αυτόματη ανάκτηση μεταφραστικών προτάσεων για υπο-τμήματα των προς μετάφραση segment και δημιουργούνται με βάση μία μεγάλη μεταφραστική μνήμη. Μέχρι τώρα η μνήμη αυτή έπρεπε να διαθέτει τουλάχιστον 25.000 μεταφραστικές μονάδες, πλέον όμως το όριο αυτό έπεσε στις 10.000.
Μεγαλύτερη ταχύτητα: το SDL Trados Studio 2014 είναι έως και 5 φορές ταχύτερο σε όλες του τις λειτουργίες, από το άνοιγμα και την αποθήκευση των αρχείων έως την ομαδική επεξεργασία (batch processing) τους.
Ο Νίκος Κάτρης σπούδασε Μετάφραση στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, με μετεκπαίδευση σε θέματα τοπικής προσαρμογής και μεταφραστικών τεχνολογιών ενώ είναι πιστοποιημένος χρήστης του SDL Trados Studio 2011. Εργάζεται ως μεταφραστής και επιμελητής τεχνικών κειμένων και είναι καθηγητής μεταφραστικών εργαλείων στο City Unity College.